เหา (Head Lice) และ โลน (Pubic Lice)
ไม่ว่าจะเป็นเหา หรือว่าโลนก็ตาม ต่างก็ เป็นปรสิตขนาดเล็กที่อาศัยอยู่บนร่างกายมนุษย์ โดยเฉพาะในบริเวณที่มีขนหรือผม ทั้งสองชนิดสามารถสร้างความรำคาญอย่างมากและแพร่กระจายได้ง่ายในสภาพแวดล้อมที่แออัด
เหาเป็นปรสิตที่พบได้บ่อยในบริเวณหนังศีรษะ โดยเฉพาะในเด็กวัยเรียน เหามีขนาดเล็กมาก
โดยมักจะมีความยาวประมาณ 2-3 มิลลิเมตร และสามารถแพร่กระจายผ่านการสัมผัสใกล้ชิด หรือการใช้สิ่งของร่วมกัน เช่น หวี หมวก หรือผ้าเช็ดตัว ไข่ของเหาเรียกว่า “ไข่เหา” หรือ “นิตส์” (Nits)
ซึ่งมีลักษณะเป็นเม็ดเล็กๆ สีขาวหรือสีเหลืองอ่อนที่ติดอยู่กับเส้นผมใกล้หนังศีรษะ เหาจะแทะเล็มเลือดจากหนังศีรษะเพื่อดำรงชีวิต ซึ่งทำให้เกิดอาการคันอย่างรุนแรง
โลนหรือเหาบริเวณอวัยวะเพศ เป็นปรสิตที่มีขนาดเล็กกว่าเหาที่ศีรษะ โดยมีลักษณะคล้ายปูขนาดเล็ก โลนมักอาศัยอยู่ในบริเวณขนที่อวัยวะเพศ แต่อาจพบได้ในบริเวณขนที่อื่น เช่น ขนรักแร้ หนวดเครา หรือขนตา
โลนมักแพร่กระจายผ่านการสัมผัสทางเพศสัมพันธ์ แต่ก็สามารถแพร่กระจายได้ผ่านการใช้สิ่งของส่วนตัวร่วมกัน เช่น ผ้าห่ม ผ้าเช็ดตัว หรือเสื้อผ้า
ทั้งเหาและโลนเกิดจากการติดเชื้อปรสิตที่แพร่กระจายได้ง่ายผ่านการสัมผัสโดยตรงกับผู้ที่ติดเชื้อหรือการใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกัน แม้ว่าปรสิตเหล่านี้ไม่สามารถบินหรือกระโดดได้ แต่ก็สามารถเคลื่อนที่ได้อย่างรวดเร็วผ่านการคลานไปตามเส้นผมหรือขน
การรักษาเหาและโลนสามารถทำได้ด้วยวิธีการต่างๆ ดังนี้:
- การใช้ยาฆ่าเหาและโลน: ยาเฉพาะที่ เช่น แชมพูหรือโลชั่นที่มีส่วนผสมของเพอร์เมทริน หรือสารฆ่าแมลงอื่นๆ เป็นวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพในการกำจัดเหาและโลน ยานี้ควรใช้ตามคำแนะนำของแพทย์หรือฉลากผลิตภัณฑ์ และควรใช้ซ้ำตามระยะเวลาที่กำหนดเพื่อให้แน่ใจว่าไข่เหาจะถูกกำจัดออกไปทั้งหมด
- การใช้หวีสางเหา: หวีสางเหาที่มีซี่ถี่เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยในการกำจัดเหาและไข่เหาออกจากเส้นผม ควรใช้หวีสางเหาหลังจากการใช้ยาฆ่าเหา และควรทำความสะอาดหวีสางเหาหลังการใช้งานเพื่อป้องกันการแพร่กระจาย
- การทำความสะอาดสิ่งแวดล้อม: เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเหาและโลน ควรซักเสื้อผ้า ผ้าปูที่นอน หมอน และของใช้ส่วนตัวด้วยน้ำร้อน และทำการอบแห้งด้วยความร้อนสูง นอกจากนี้ควรทำความสะอาดเฟอร์นิเจอร์และพื้นผิวที่อาจสัมผัสกับปรสิต
- การป้องกันการติดเชื้อซ้ำ: หลีกเลี่ยงการใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น เช่น หวี หมวก หรือเสื้อผ้า และควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ที่มีอาการของการติดเชื้อปรสิต
การป้องกันเหาและโลนสามารถทำได้โดยการรักษาสุขอนามัยส่วนตัว หลีกเลี่ยงการใช้สิ่งของส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น และหมั่นตรวจสอบหนังศีรษะหรือบริเวณที่มีขนเป็นประจำ
โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กหรือในกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง การให้ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันและดูแลรักษาก็เป็นสิ่งสำคัญในการลดการแพร่กระจายของปรสิตเหล่านี้
ถึงแม้ว่าเหาและโลนจะไม่เป็นอันตรายร้ายแรงต่อสุขภาพ แต่ก็สามารถสร้างความไม่สบายใจและความรำคาญได้ หากมีอาการควรรีบดูแลรักษาและป้องกันการแพร่กระจายต่อไป
สนับสนุนบทความนี้โดย เครื่องช่วยฟัง ดิจิตอล